Παιδί και ομιλία. Χρησιμοποιήστε ερωτηματικό λόγο.
Ένα παιδί 4 ετών μπορεί να μάθει να μιλάει καλύτερα μέσα απο τις ερωτήσεις.Ένα μέσο τετράχρονο παιδί κάνει μέχρι 500 ερωτήσεις την ημέρα. Κάποια παιδιά, όμως, δεν ξέρουν πώς να κάνουν ερωτήσεις, φοβούνται να ρωτήσουν, νομίζουν πως θα ακουστούν ανόητα. Ο σκοπός του ερωτηματικού λόγου είναι να δείξουμε στο παιδί πώς να κάνει ερωτήσεις, πως υπάρχει ένας συγκεκριμένος τρόπος που χρησιμοποιούμε τις λέξεις για να ρωτήσουμε, να του δείξουμε πως κάνοντας ερωτήσεις θα λάβει ενδιαφέρουσες απαντήσεις. Δε χρειάζονται όλα τα παιδιά βοήθεια στην διαμόρφωση ερωτήσεων, μπορεί, όμως, να χρειάζονται καλύτερες απαντήσεις. Μπορείτε να ρωτήσετε ένα παιδί «τι κάνεις,» ή «θέλεις κάτι να πιεις,» ή μπορούμε να επιστρατεύσουμε ένα είδος μονολόγου όπως «αναρωτιέμαι τι θα γινόταν εάν έκανα αυτό» ή «Γιάννη, τι θα γίνει αν πατήσω αυτό το κουμπί;»
Χρησιμοποιήστε ερωτηματικό λόγο νωρίς.
Μιλήστε στο παιδί νωρίς. Λόγω της τεράστιας ανάπτυξης των επικοινωνιακών δεξιοτήτων ανάμεσα στους 18 και τους 36 μήνες, δεν χρειάζεται η αναβολή της παρέμβασης μέχρι την ηλικία των τεσσάρων ετών. Χρησιμοποιήστε ερωτηματικό λόγο νωρίς. Αυτή η πρώιμη περίοδος της ιδανικής ανάπτυξης μπορεί και πρέπει να υποκαθίσταται από πλούσια παροχή ερεθισμάτων και ενθάρρυνση. Συνήθως, όσο νωρίτερα ξεκινήσει η παρέμβαση, τόσο μεγαλύτερη είναι η πρόοδος. Μην περιμένετε να γίνει το παιδί τρεισήμισι ή τεσσάρων ετών για να ξεκινήσετε να του μιλάτε και να του κάνετε ερωτήσεις.
Χρησιμοποιήστε λέξεις που το παιδί θα καταλάβει.
Έχει μεγάλη σημασία η χρήσης σωστής ομιλίας στο παιδί. Μη χρησιμοποιείτε πολυσύλλαβες ή αφηρημένες και δυσνόητες λέξεις που δε θα καταλάβει το παιδί. Εάν ανατρέξετε σε πρώιμα στάδια της γλωσσικής εξέλιξης του παιδιού σας, θα διαπιστώσετε πως οι πρώτες λέξεις που πιθανότατα ήταν «μαμά», «κακό» ή και μονοσύλλαβες λέξεις, μετά συνδυασμό λέξεων και τελικά σύντομες προτάσεις. Η δυσκολία των ήχων που πρόφερε εμφάνιζε πιθανότατα την ίδια εξέλιξη. Υπάρχει μια συστηματική ανάπτυξη την οποία πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας όταν μιλάμε στο παιδί ή όταν του μαθαίνουμε να μιλάει ή να μιλάει καλύτερα. Χρησιμοποιήστε απλές, συγκεκριμένες λέξεις και σύντομες προτάσεις. Περιοριστείτε σε προτάσεις τριών έως τεσσάρων λέξεων όταν απευθύνεστε σε ένα παιδί τριών ετών ή σε ένα παιδί που δε σχηματίζει ακόμα προτάσεις. Η έκθεση του παιδιού σε δυσνόητη ομιλία μπορεί να αποβεί επιζήμια για τις ακουστικές δεξιότητες, καθώς το παιδί ακούγοντας μια ακατάληπτη ομιλία που μοιάζει με ξένη γλώσσα, πιθανά θα «κλείσει το διακόπτη» και θα αρχίσει να σκέφτεται κάτι άλλο αντί να ακούει το άλλο άτομο. Καταβάλετε ιδιαίτερη προσπάθεια στη χρήση απλού λόγου, είναι αφ΄ εαυτού θεραπευτικός.
Βεβαιωθείτε ότι έχετε την προσοχή του παιδιού.
Αυτό είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που πρέπει να προσέξετε. Δημιουργήστε εσωτερικές και εξωτερικές επιβραβεύσεις γιατί χωρίς αυτές το παιδί θα διστάζει ή θα αρνείται να δώσει προσοχή στην προσπάθεια εκμάθησης του λόγου. Εξάλλου, ποιος απολαμβάνει να μοχθεί για κάτι δύσκολο και ματαιωτικό; Η αποτελεσματική διδασκαλία προϋποθέτει την προσοχή του μαθητή. Μπορεί να χρειαστεί να ξεκινήσετε την προσπάθεια με την εκμάθηση της βλεμματικής επαφής, επιβραβεύοντας την όταν υπάρχει. Επίσης μπορείτε να παίξετε με το παιδί σας ένα παιχνίδι μίμησης, παροτρύνοντάς το να σας μιμηθεί καθώς σηκώνετε το χέρι στον αέρα, ξύνετε το κεφάλι σας, διπλώνετε τα χέρια σας, χτυπάτε ρυθμικά το τραπέζι ή βγάζετε τη γλώσσα. Εκπαιδεύστε το παιδί να προσέχει το πρόσωπό σας, αφού αυτό θα βοηθήσει την εκμάθηση και την κατάκτηση του λόγου. Μην το καθυστερήσετε, μόλις αναπτυχθεί η προσοχή του παιδιού, ξεκινήστε την διδασκαλία της επικοινωνίας.
Γράφει : Γιαννακόπουλος Δημήτρης, Λογοπαιδικός.
ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ:
Π. Ράλλη 232, Νίκαια, Αθήνα, τηλ: 210 4900666
Λ.Κηφισίας 106, Αμπελόκηποι, Αθήνα, τηλ: 210 7755660